4Risk : sporty exstremalne

Prof. Krzysztof Birkenmajer, 85-letni geolog, jeden z najwybitniejszych na świecie badaczy rejonów polarnych otrzymał Super Kolosa - najbardziej prestiżową polską nagrodę podróżniczą. Uroczystość jej wręczenia odbyła się w krakowskim Magistracie. Prof. Krzysztof Birkenmajer otrzymał nagrodę w uznaniu całości wybitnych osiągnięć eksploracyjnych, dokonanych podczas kilkudziesięciu wypraw górskich i polarnych, które pozostawiły trwały ślad w historii polskiej działalności badawczej.  Urodzony w 1929 r. w Warszawie znakomity naukowiec i odkrywca przez całe życie zawodowe związany był z Krakowem, a ściślej z Instytutem Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

W trakcie swojej kariery uczestniczył w aż dwudziestu trzech ekspedycjach do Arktyki i Antarktyki. Dokonał licznych odkryć geologicznych i wprowadził do międzynarodowej terminologii naukowej dziesiątki polskich nazw (m.in. nazwiska wybitnych Polaków). Jest autorem około sześciuset oryginalnych publikacji naukowych, w tym kilkunastu map geologicznych Karpat, Alp Wschodnich, Spitsbergenu, Grenlandii i Antarktyki.

- Są ludzie, którzy urodzili się i dorośli z przekonaniem, że na świecie wciąż pozostaje nieskończona ilość rzeczy, zjawisk i niepoznanych praw przyrody. Dla nich epoka wielkich odkryć nigdy się nie skończyła. Czują, że duch Kolumba, Magellana, Cooka, jest z nimi, jest wciąż żywy i czują, że wskazuje im drogę. Do nich właśnie należy profesor Krzysztof Birkenmajer. Dla niego świat nigdy nie był objaśniony i zawsze pozostawał pełen zagadek i tajemnic czekających na wyjaśnienie. Od czasów szkolnych był przekonany, że jego życiowym powołaniem jest odkrywanie tego, co nieznane – mówi o laureacie Maciej Kuczyński, jeden z pionierów taternictwa jaskiniowego. W 1956 r. wspólnie z Birkenmajerem wziął udział w pierwszej polskiej wyprawie na Spitsbergen, podczas której m.in. wybrano miejsce pod budowę przyszłej Polskiej Stacji Naukowej. Dziś Kuczyński jest członkiem Kapituły Kolosów.

Przypomnijmy, że Kolosy to pierwsze polskie nagrody za dokonania podróżnicze i eksploracyjne wręczane corocznie od 2000 r. Przyznawane są w pięciu równorzędnych kategoriach - „Podróże”, „Alpinizm”, „Żeglarstwo”, „Eksploracja jaskiń” i „Wyczyn roku” - za dokonania zrealizowane (ukończone) w roku kalendarzowym poprzedzającym werdykt. Laureaci Kolosów otrzymują statuetki przedstawiające postaci nawiązujące wyglądem do słynnych Moai, posągów z Wyspy Wielkanocnej. Kolosy uznawane są za najbardziej prestiżowe i miarodajne polskie nagrody podróżnicze.
Specjalna nagroda Super Kolosa wręczana jest przez kapitułę konkursu za całokształt osiągnięć lub za wybitne historyczne dokonanie zespołowe. O przyznaniu nagrody decyduje Kapituła Kolosów. W jej skład wchodzą osoby cieszące niekwestionowanym autorytetem w środowisku podróżniczym: Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, Piotr Chmieliński, Leszek Cichy, Maciej Kuczyński, Krzysztof Wielicki i Janusz Janowski (twórca Kolosów).

Premierowa edycja Kolosów odbyła się w 2000 r. w Wieliczce. Kolejne dwie – w Krakowie. Od 2003 r. nagrody są wręczane podczas Ogólnopolskich Spotkań Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów, które odbywają się każdego marca w Gdyni (tegoroczna edycja rozpocznie się 7 marca i potrwa do 9 marca). Organizatorem Kolosów jest krakowska agencja MART.

Do tej pory laureatami Super Kolosa byli: uczestnicy wyprawy narodowej na Mount Everest kierowanej przez Andrzeja Zawadę, kajakarze z grupy Canoandes’79, kpt. Ludomir Mączka, prof. Ryszard Wiktor Schramm, Stanisław Szwarc-Bronikowski, Marek Kamiński i Wojciech Moskal, prof. Kazimierz Kowalski z Krakowa, Krzysztof Wielicki, kpt. Krzysztof Baranowski, kpt. Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, Andrzej Ciszewski z Krakowa, Piotr Pustelnik, Aleksander Doba oraz kpt. Henryk Jaskuła.

Wyjątkowy charakter  uroczystości i przeniesienie ceremonii wręczenia Super Kolosa do Krakowa wynika z zaawansowanego wieku tegorocznego laureata i jego stanu zdrowia, który uniemożliwia mu podróż do Gdyni.
Dodatkowe informacje o Kolosach są dostępne na stronie: www.kolosy.pl.